در روش سنتی علاوه بر آنکه ترکیب مواد اولیه با نسبت های صحیحی صورت نمی گیرد و موجب کاهش کیفیت ملات می گردد، این مسئله در سطح کلان به دلیل کاهش عمر بنا من می گردد. از سویی دیگر اختطلاط های سنتی برای ساخت ملات موجب هدر رفتن مواد اولیه نیز می شود به طوری که میزان اتلاف سیمان در کشور ایران را سالیانه بیش از ۹ میلیون تن تخمین می زنند.
ملات ماده ای خمیری و البته چسبنده است که برای ساخت ساختمان به کار می رود. ملات موجب چسپاندن قطعات مصالح مختلف ساختمانی به یکدیگر می شود. ملات ها به دلیل آنکه قطعات مختلف ساختمان را یکپارچه می کنند نیرو های مختلف را به سمت پی و یا به عبارت بهتر به منطقه زیرین اسکلت ساختمان منتقل می کنند. ملات ها از دو قسمت اصلی تشکیل می شوند، چسب که حجم کمی از ملات را به خود اختصاص می دهد و جسم پرکننده که تقریبا در حدود ۸۰% حجم ملات را تشکیل می دهد. بعنوان نمونه در ملات ماسه سیمان، سیمان بعنوان چسب و ماسه بعنوان جسم پرکننده می باشد.
ملات ها به گونه های گوناگونی دسته بندی می شوند، یکی از انواع دسته بندی ملات به دو گونه هوازی و آبی می باشد.
ملات های هوازی
ملات هایی که فعل و انفعالات در داخل آنها در هوای خشک انجام می گیرد و مقاوم می‌گردند. اگر این ملات ها در مجاورت رطوبت قرار بگیرند خواص خود را از دست خواهند داد.
ملاتهای آبی
ملات های که فعل و انفعالات در داخل آنها در مجاورت رطوبت و یا در زیر آب انجام می شود و مقاوم می گردند. اگر این ملات ها نیز در مجاورت هوای خشک قرار بگیرند خاصیت خود را از دست خواهند داد.
دسته بندی دیگر از ملات ها به دسته بندی آنها به دو نوع زود گیر و دیر گیر می باشد.
ملاتهای زودگیر
ملات هایی که عموما دارای ماده چسبنده گچ در داخل خود هستند. این ملاتها بسیار زود سفت می شوند بطوریکه پس از ۴ الی ۵ دقیقه بعد از اختلاط با آب شروع به سفت و سخت شدن می نمایند و بعد از ۱۰ الی ۲۰ دقیقه عمل سخت شدن در آنها به پایان می رسد.
ملاتهای دیرگیر
این ملات ها اغلب در مجاورت هوا و گاهی نیز در زیر آب سخت می شوند. زمان سخت شدن این ملات ها اغلب از ۲ ساعت شروع شده و عموما تا ۷۲ ساعت به بالاترین میزان سختی خود می رسند.
مناطق آب و هوایی گوناگون و همچین موارد مختلف استفاده از ملات موجب پدید آمدن ملات های گوناگونی بر اساس مواد اولیه های مختلف از دیرباز تاکنون شده است که عبارتند از:
- ملات گل
- ملات کاهگل
- ملات گل آهک
- ملات ساروج
- ملات ساروج گرم
- ملات ساروج سرد
- ملات گچ
- ملات گچ و خاک
- ملات گچ و ماسه
- ملات گچ و آهک
- ملات ماسه سیمان
- ملاتهای ماسه سیمان آهک
- ملات سیمان بنایی
- ملات ماسه آهک
- ملات خشک